ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΓΑΠΗ «Ευτυχισμένος ο άνθρωπος που τεμαχίζεται και προσφέρεται στους άλλους... Έχει καταλάβει ότι μέσα στην ιερουργία της αγάπης ο άνθρωπος κατά χάρη μελίζεται και δεν διαιρείται, εσθίεται και ουδέποτε δαπανάται. Έχει γίνει κατά χάρη Χριστός και έτσι η ζωή του τρέφει και ποτίζει τον αδελφό.»
Το πιο πάνω κείμενο είναι του αρχιμ. Βασιλείου Ιβηρίτη από το βιβλίο του μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου Βλάχου «Θεραπευτική αγωγή». Είναι ένα μικρό κείμενο με μεγάλη σημασία. Δίνει το στίγμα της ευτυχίας που αναζητούμε όλοι.
Συνήθως θεωρούμε την ευτυχία ως κατάσταση που έχει πηγή το είναι μας, τον εαυτό μας. Όμως φαίνεται πως αυτό είναι πλάνη. Ξεγελιόμαστε από τον πόθο της και μπλεκόμαστε στον εγωκεντρισμό μας. Μάλιστα, είναι τέτοιο το μπλέξιμο που αρκετές φορές θεωρούμε τον εγωκεντρισμό ως αγάπη, γιατί κάνουμε πράγματα που εξωτερικά δείχνουν να προσφερόμαστε στους άλλους ή αισθανόμαστε ωραία ψυχολογικά, όταν δείχνουμε ενδιαφέρον.
Ωστόσο, ο π. Βασίλειος -ο σοφός αυτός Αγιορείτης Γέροντας- αγγίζει το θέμα στην ουσία: Αγάπη σημαίνει θυσία του εαυτού μας. Σημαίνει διάλυση του είναι, αυτό το «απαρνησάσθω εαυτόν». Τότε αυτή η θυσία, κατά το μέτρο της θυσίας του Θεανθρώπου Κυρίου μας, γίνεται αιτία ανασυγκρότησης του είναι μας, ανάσταση και όντως Ζωή. Πώς γίνεται να «τεμαχίζεσαι», να «μελίζεσαι», να «εσθίεσαι» από τους άλλους, να αφήνεσαι με άλλα λόγια στους «δημίους» σου και συγχρόνως να διατηρείς αναλλοίωτο το πρόσωπό σου; Γίνεται! Το γνωρίζουμε από τον Χριστό, τους μάρτυρες, τους αγίους όλων των αιώνων, τότε και τώρα. Το γνωρίζουμε από την εμπειρία τους. Μπορούμε να το γνωρίσουμε από τη δική μας εμπειρία. Αν αφήσουμε την αγάπη και την προσκόλληση στον εαυτό μας, αν «κόψουμε το θέλημά μας» -κι ας φαίνεται ανθρώπινο και φυσικό- τότε μπορούμε να γνωρίζουμε στην πράξη τι είναι η αγάπη. Και γνωρίζοντας την έρχεται η ευτυχία.
Η ελευθερία του καθενός μας καθορίζει την πορεία της ζωής του. Η όποια θυσία-προσφορά, για να έχει αποτέλεσμα, χρειάζεται να γίνεται χωρίς πίεση εσωτερική ή εξωτερική, αλλά με βάση την επιθυμία να ζήσουμε αυτό το «κάτι άλλο» του κόσμου τούτου.
Ο κόσμος λέει «ο θάνατός σου η ζωή μου». Ο Χριστός λέει «ο θάνατός μου η ζωή σου». Το ένα η κόλαση, το άλλο η Βασιλεία του Θεού. Η επιλογή δική μας.
Οι σχέσεις μεταξύ των μελών της
οικογένειας, η κοινωνία των γονέων μεταξύ τους, των γονέων με τα παιδιά και των
παιδιών μεταξύ τους, αλλά και η συνάντηση της οικογένειας με τον κόσμο και την κοινωνία είναι κατάσταση και εμπειρία ζωής. Όσα κι αν έχει διαβάσει κανείς, όσο
«ειδικός» κι αν έχει γίνει, είτε συζητώντας, είτε ασχολούμενος με ανθρώπινα
πρόσωπα, το να είσαι γονιός, το να παλεύεις καθημερινά με «τον βοηθό κατά σε»,
με τα παιδιά που ο Θεός σου έχει χαρίσει, το να ψάχνεις να βρεις όχι πώς θα
γίνεις καλύτερος , αλλά πώς δεν θα δυσκολέψεις τη ζωή των άλλων αποτελείευλογία, σταυρό κι ανάσταση.
Η ευλογία έχει να κάνει με το
μοίρασμα της ζωής. Με την δυνατότητα να αγαπάς και να αγαπιέσαι. Έχει να κάνει
με την πρόκληση να μπορείς να μαθαίνεις, να εργάζεσαι, να πολεμάς ώστε να έχεις
την δυνατότητα να δίνεις περισσότερα σ’ αυτούς που είναι πλάι σου, σε κοιτούν
με την προσδοκία ότι έχεις την ιδιότητα που δεν έχουν, είσαι δηλαδή πατέρας,
αλλά και είσαι ταυτόχρονα άνθρωπος, δηλαδή όμοιος κατά πάντα μ’ αυτούς.Δηλαδή χτίζεις χαρές και λύπες γι’ αυτούς,
αλλά και μετέχεις στις χαρές και τις λύπες που κι αυτοί με τη σειρά τους
χτίζουν για σένα. Κι αυτό είναι αληθινή ευλογία, γιατί μόνο έτσι μπορείς να
συνειδητοποιήσεις ποιος αληθινά είσαι. Στις σχέσεις σου μ’ αυτούς που θεωρείς
δεδομένο ότι αγαπάς και θεωρείς δεδομένο ότι σε αγαπούνε. Εκεί νιώθεις την
ελευθερία να είσαι αυτός που είσαι. Εκεί καταλαβαίνεις τις αδυναμίες σου, τις
αμαρτίες σου, τις αστοχίες σου, τους καημούς, αλλά και τα όνειρά σου, όπως
επίσης και το ότι δεν μπορείς να κρύψεις τίποτε απ’ αυτό που είσαι. Στέκεσαι
στον καθρέφτη των ματιών των άλλων και όσο κι αν θέλεις να δείχνεις κάτι άλλο,
δεν μπορείς.Ελευθερία κι αγάπη, οι δύο
μεγάλες δωρεές του «κατ’ εικόνα» σου είναι τα εφόδια που έχεις στον δρόμο και
τον τρόπο της οικογένειας, αλλά και, την ίδια στιγμή, οι κριτές σου.
Αυτό λοιπόν που είναι η ευλογία,
γίνεται ταυτόχρονα κι ο σταυρός σου, το φορτίο και η ευθύνη σου. Είσαι άραγε το
πρότυπο που η γονεϊκή σου ιδιότητα μοιάζει αυτονόητο ότι σε καθιστά; Χτίζεις
σχέσεις με βάση αυτό που θέλεις εσύ, αυτό που σου φωνάζει το «εγώ» σου ότι
είναι σωστό ή είσαι έτοιμος να μετρήσεις και τους άλλους με βάση αυτό που είναι
και όχι αυτό που θα ήθελες να είναι, παρότι έχεις πρόγραμμα, αξίες, διάθεση να
μεγαλώσεις, ιδίως τα παιδιά σου, με σκοπό να αποτελούν γνήσιους καρπούς του
δέντρου σου; Πώς μπορείς να συνταιριάξεις τη δική σου με την δική τους
ελευθερία; Πόσο μπορείς ή πόσο πρέπει να ανεχτείςνα είναι περισσότερο ελεύθεροι από όσο
μπορείς να αντέξεις; Πόσο μπορείς να αντέξεις να έχουν τα δικά τους όνειρα, που
δεν είναι ίδια με τα δικά σου; Πόσο τελικά μπορείς να σηκώσεις και το δικό σου
και το δικό τους φορτίο;
Πιστεύοντας πάντως στονΧριστό και ζώντας την οδό της Εκκλησίας η
ευλογία και ο σταυρός συνδέονται με την Ανάσταση.Και η ανάσταση δεν έχει να κάνει με τον
θάνατο του σώματος, ούτε μόνο και με την νίκη κατά του πνευματικού θανάτου,
δηλαδή του χωρισμού από τον Θεό. Η ανάσταση έχει να κάνει με την δυνατότητα να
νικάς τους μικρούς καθημερινούς θανάτους της ήττας από το «εγώ» σου, τις πτώσεις
του ιδίου θελήματος, της αίσθησης ότι τα γνωρίζεις όλα, ότι η στάση σου είναι η
μοναδική αληθινή στάση, ότι όλος ο κόσμος και οι οικείοι σου περιστρέφονται
γύρω από σένα. Ο αγώνας να ζήσεις την παρουσία και το Ευαγγέλιο του Χριστού σε
κάνεινα ανίστασαι από τις βεβαιότητές
σου που σε ρίχνουν κάτω, γιατί οι άλλοι δεν μπορούν να τις αποδεχτούν, να
βγάζεις μίαν άλλη ποιότητα ελπίδας και νοήματος, που σε κάνει να χαίρεσαι γιατί
είσαι σύζυγος, γονέας και ταυτόχρονα παιδί του Θεού, αλλά και να παλεύεις ό,τι έχεις
λάβει να το δώσεις, όχι με γνώμονα μόνο την επιτυχία της σχέσης, της
οικογένειας, του εαυτού σου στον παρόντα κόσμο και χρόνο, αλλά κυρίως την πορεία
προς την αιώνια κοινωνία με τον Χριστό, αλλά και όλους όσους αγαπάς στον τρόπο
της Βασιλείας.
«Η αγάπη είν' απλή μα θέλει κόπο»τραγουδούν οι
αδελφοί Κατσιμίχα. Μία αλήθεια η οποία περιγράφει τι είναι αληθινά η
οικογένεια. Μία κοινωνία ανθρώπων που θέλουν να δίνουν και ναπαίρνουν αγάπη, με απλούς τρόπους και
αυτονόητη απλότητα, μα που δυσκολεύονται πολύ, γιατί όλα θέλουν κόπο.Και ζούμε
σε μία εποχή η οποία έχει μάθει τον κόπο να τον αφήνει στην άκρη και είναι
δύσκολο να πείσουμε τους εαυτούς μας και, κυρίως, τα παιδιά μας, ότιδεν είναι
μόνο δικαίωμα η αγάπη, αλλά επιλογή και κόπος που ομορφαίνει και νοηματοδοτεί
τη ζωή μας. Μαζί με την ελευθερία αποτελούν την οδό της όντως ζωής, αυτή που σε
κάνει να συναντάς Θεό και άνθρωπο και να χτίζεις μία κοινωνία στην οποία η χαρά
δεν γίνεται να σου αφαιρεθεί.
Όταν συγκινείσαι από τα βάσανα και την ψυχική ταλαιπωρία των άλλων και παρακινείσαι να κάνεις προσευχή γι' αυτούς με«καρδίαν συντετριμμένην», να ζητάς να τους ελεήσει ο Θεός και να συγχωρήσει τις αμαρτίες
τους, όπως θα προσευχόσουν και για τις δικές σου αμαρτίες.Δηλαδή να
δέεσαι στον Θεό με δάκρυα. Να προσευχηθείς για τη σωτηρία τους όπως θα
προσευχόσουν για τη δική σου σωτηρία. Αν το κατορθώσεις αυτό και το
συνηθίσεις, θα λάβεις από το Θεό πολλά πνευματικά χαρίσματα, τα δώρα του
Αγίου Πνεύματος, που αγαπά την ψυχή και θέλει τη σωτηρία των άλλων. Το
ίδιο το Αγίο Πνεύμα θέλει να μας σώσει με κάθε δυνατό τρόπο, αρκεί εμείς
να μην Του εναντιωθούμε, να μη σκληρύνουμε τις καρδιές μας.«Τὸ Πνεῦμα ὑπερεντυγχάνει ὑπὲρ ἡμῶν στεναγμοῖς ἀλαλήτοις»(Ρωμ. η' 26).
Πηγή: Αγίου Ιωάννη της Κροστάνδης, Η εν Χριστώ ζωή μου
Στην κατάσταση πού είναι σήμερα οι άνθρωποι, ό,τι τους λέει ο λογισμός κάνουν. Άλλοι είναι με χάπια, άλλοι παίρνουν
ναρκωτικά… Κάθε τόσο τρεις-τέσσερεις ξεκινούν να κάνουν μια καινούργια
θρησκεία.Ανάλογα, λίγα γίνονται, εγκλήματα, δυστυχήματα κ.λπ. Βοηθάει ο Θεός. Ήρθε ένας στο καλύβι και μου λέει: «Έχεις καμιά κιθάρα;» Πίνει χασίς, έχει όρεξη να μιλάει -δεν σε ρωτάει αν έχεις
εσύ όρεξη- θέλει και μια κιθάρα!! Άλλοι βαρέθηκαν την ζωή τους και
θέλουν να αυτοκτονήσουν ή να κάνουν κανένα κακό, για να γίνει σαματάς.
Δεν είναι ότι τους περνάει αυτό σαν βλάσφημος λογισμός και τον διώχνουν.
Βαρέθηκαν την ζωή τους και δεν ξέρουν τι να κάνουν. Μου είπε ένας: «Θέλω να με γράψουν οι εφημερίδες ότι είμαι ήρωας». Οι άλλοι
χρησιμοποιούν μερικούς τέτοιους και κάνουν την δουλειά τους. Πάλι καλά,
ανάλογα, λίγα γίνονται.
Το καλό είναι που δεν μας εγκαταλείπει ο Θεός. Ο Καλός Θεός τον σημερινό κόσμο τον φυλάει με τα δύο Του χέρια, παλιότερα μόνο με το ένα. Σήμερα, μέσα στους τόσους κινδύνους πού ζει ο άνθρωπος, ο Θεός τον φυλάει όπως η μάνα το μικρό παιδί, όταν αρχίζει να περιπατάει. Τώρα μας βοηθούν πιο πολύ ο Χριστός, η Παναγία, οι Άγιοι, αλλά δεν το καταλαβαίνουμε. Πού θα
ήταν ο κόσμος, αν δεν βοηθούσαν!… Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων
παίρνει χάπια και είναι σε μια κατάσταση… Άλλος μεθυσμένος, άλλος
απογοητευμένος, άλλος ζαλισμένος, άλλος από τους πόνους ξενυχτισμένος.
Όλοι αυτοί βλέπεις να οδηγούν αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες, να κάνουν
επικίνδυνες δουλειές, να χειρίζονται επικίνδυνα μηχανήματα. Είναι όλοι αυτοί σε κατάσταση να οδηγούν; Μπορούσε να είχε σακατευθεί ο κόσμος. Πώς μας φυλάει ο Θεός και δεν το καταλαβαίνουμε!
Παλιά, θυμάμαι, πήγαιναν οι γονείς στα χωράφια και πολλές φορές μας άφηναν στην γειτόνισσα να μας προσέχει
μαζί με τα παιδιά τα δικά της. Αλλά τότε ήταν ισορροπημένα τα παιδιά.
Μια ματιά έριχνε η γειτόνισσα και έκανε τις δουλειές της και εμείς
παίζαμε ήσυχα. Έτσι και ο Χριστός, η Παναγία, οι Άγιοι παλιά με μια
ματιά παρακολουθούσαν τον κόσμο. Σήμερα και ο Χριστός και η Παναγία και οι Άγιοι τον έναν πιάνουν από εδώ, τον άλλον από εκεί, γιατί οι άνθρωποι δεν είναι ισορροπημένοι. Τώρα είναι μια κατάσταση… Θεός φυλάξοι! Σαν μια μητέρα να έχειδύο-τρία προβληματικά παιδιά, το ένα λίγο χαζούλικο, το άλλο λίγο αλλήθωρο, το άλλο λίγο ανάποδο, να έχει και κανά-δύο της γειτόνισσας να τα προσέχει, και το ένα να ανεβαίνει ψηλά και να κινδυνεύει να πέσει κάτω, το άλλο να παίρνει το μαχαίρι να κόψη τον λαιμό του, το άλλο να πάει να κάνη κακό στο άλλο, και αυτή συνέχεια να βρίσκεται σε εγρήγορση, να τα παρακολουθεί, και εκείνα να μην καταλαβαίνουν την αγωνία της. Έτσι και ο κόσμος δεν καταλαβαίνει την βοήθεια του Θεού. Με τόσα επικίνδυνα μέσα που υπάρχουν σήμερα θα είχε σακατευθεί, αν δεν βοηθούσε ο Θεός. Αλλά έχουμε και Πατέρα τον Θεό και Μάνα την Παναγία και αδέλφια τους Αγίους και τους Αγγέλους, που μας προστατεύουν.
Γέροντας Παΐσιος
Πηγή: Γέροντος Παϊσίου, Λόγοι Α’: Με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο, έκδ. Ι. Ησυχ. «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλονίκης
Κυριακή Βαΐων βράδυ. Οι ορθόδοξοι πιστοί στους ιερούς Ναούς. Κεντρικό
πρόσωπο της βραδιάς ο μεγάλος έρωτας κάθε ορθόδοξης χριστιανικής ψυχής, ο
αγαπημένος Νυμφίος. Υψώνεται ο Νυμφίος από τα χέρια του κληρικού μέσα
στο ιερό Βήμα και εξέρχεται σε μια ιερή έξοδο ανάμεσα στα αγαπημένα Του
πρόσωπα. Περιφέρεται ανάμεσα στους πιστούς Του, για να τους παρηγορήσει,
για να τους στηρίξει, για να τους διδάξει, για να τους δείξει ότι είναι
εκεί και ότι τους περιμένει όλους να ενωθούν μαζί Του και να του
ομοιάσουν.
Τίποτε δεν αγγίζει περισσότερο τις λεπτές εσωτερικές
χορδές της ανθρώπινης καρδιάς όσο η εικόνα του Νυμφίου εκείνο το βράδυ.Ο
Χριστός μας παρουσιάζεται μισόγυμνος, τυλιγμένος με τον πολύτιμο άραφο
κατακόκκινο χιτώνα Του, με σκυμμένο το κεφάλι Του, ζωντανός,
ταπεινωμένος από την ανθρώπινη κακία και από τη διαβολική μανία. Στα
χέρια Του κρατάει το καλάμι της προσβολής Του και στο κεφάλι του φοράει
το ακάνθινο στεφάνι του αμέτρητου πόνου Του.
Γιατί όμως ένας Νυμφίος
τόσο ταπεινωμένος και τόσο εξαθλιωμένος έχει αγαπηθεί τόσο πολύ από
εκατομμύρια ανθρώπους στο διάβα των αιώνων; O άνθρωπος, όταν ντύνεται
για το γάμο του, φοράει τα καλύτερα και λαμπρότερα ρούχα, διότι έτσι
νιώθει ότι τιμάει τη συζυγία του και εκφράζει και τη χαρά του για το
ξεκίνημα της νέας του ζωής. Δεν θα έπρεπε και ο Χριστός ως Νυμφίος να
παρουσιάζεται με ρούχα λαμπρά, τιμημένος μέσα στην άφθαρτη και άφατη
δόξα Του; Αυτό επιτάσσει η ανθρώπινη λογική. Για την Eκκλησία όμως
υπάρχει ένας άλλος τρόπος σκέψεως και τοποθετήσεως των πραγμάτων. O
Νυμφίος «ο κάλλει ωραίος» δεν είναι απαραίτητο να εκπληρώνει τα μέτρα
της κοσμικής ωραιότητος. O Νυμφίος για την Eκκλησία είναι το πρόσωπο του
Θεανθρώπου Λυτρωτου, που μας καλεί κατ’ αρχήν σε μία αιώνια, ουσιαστική
και οντολογική ένωση μαζί Του. Σε μία ένωση πιο δυνατή από κάθε άλλη
σχέση που μπορούμε να βάλουμε με το μυαλό μας. Σε μία ένωση όπως του
σίδερου με τη φωτιά, που, όταν επιτυγχάνεται, το κρύο σίδερο
μεταμορφώνεται σε φωτιά. Έτσι και ο άνθρωπος, όταν ενώνεται με τον
Θεάνθρωπο, γίνεται και εκείνος θεούμενος και θεοτόκος, κυοφορώντας μέσα
του τον ερασμιώτατο Χριστό. O Χριστός ως Νυμφίος προσκαλεί την ψυχή ως
νύμφη να ενωθεί μαζί της για πάντα και αδιάσπαστα.
O Νυμφίος της
Eκκλησίας είναι ένας Νυμφίος ταπεινός και πονεμένος. Ένας Νυμφίος που
αγαπάει και θυσιάζεται έως θανάτου για το αντικείμενο της αγάπης Του.
Τον βλέπουμε στην εικόνα καταφρονεμένο από τους ανθρώπους που δεν Τον
αγάπησαν. Καταματωμένο το πανίερο κεφάλι Του γέρνει στα δεξιά με πόνο
και αξιοπρέπεια, στεφανωμένο με το πολύτιμο στεφάνι του μαρτυρίου, που
κάθε αγκάθι του οργώνει βάναυσα το θεανδρικό ουράνιο πρόσωπο. Μία
θαυμαστή γαλήνη, που διδάσκει ότι και η υπέρτατη οδύνη και ο απόλυτος
πόνος εκμηδενίζονται, όταν η αγάπη κινεί τα νήματα της συμπεριφοράς.
Αυτός ο πονεμένος Νυμφίος είναι αξιοθρήνητος για τη λογική του κόσμου.
Και όμως είναι αξιολάτρευτος για τη λογική του πιστού, γιατί ο πιστός
γνωρίζει ότι ο πόνος του Λυτρωτού είναι χαρά του λυτρωμένου και το αίμα
του Δικαίου είναι τροφή και φάρμακο αθανασίας και σημάδι νίκης για τον
άνθρωπο, που θα ποτίσει την ύπαρξή του μ’ αυτό το Αίμα.
Μέσ’ από τα
χρώματα και τις πινελιές της εικόνας προβάλλει ο Νυμφίος «ο κάλλει
ωραίος», ο πανέμορφος, με μία ομορφιά που νίκησε τα μέτρα και τα σταθμά
του κόσμου, που υπερβαίνει τα κοσμικά σχήματα, με μία ομορφιά που
γεμίζει την ψυχή. H ωραιότητα του ταπεινού Νυμφίου είναι τόσο μεγάλη όσο
μεγάλος είναι και ο Παράδεισος, από τον οποίο κατέβηκε για να μας βάλει
με τη θυσία Του μέσα σ’ αυτόν. Όλα τα ωραία πρόσωπα και όλη η υπέρτατη
ομορφιά, που μπορεί να βάλουμε με το μυαλό μας, χάνονται και
εξαφανίζονται, όταν αφήσουμε το βλέμμα μας να αγγίξει το πονεμένο μα
τόσο αξιοπρεπές πρόσωπο του εξαθλιωμένου από την κακία μας Νυμφίου
Χριστού στην εικόνα Του. Διότι πόσα από τα αμέτρητα πανέμορφα κοσμικά
πρόσωπα που μας περιβάλλουν είναι έτοιμα να κάνουν την παραμικρή θυσία
για το χατήρι μας; Eκείνος όμως όχι μόνο μας αγαπάει, αλλά και στο
Σταυρό είναι έτοιμος σε λίγο ν’ ανέβει, για να μας δείξει το μέγεθος της
αγάπης Του.
«Ιδού ο Νυμφίος έρχεται…» μέσα στη νύχτα της ζωής μας. H
μάνα Του θα του φωνάξει «ω, γλυκύ μου έαρ» κι εμείς θα νιώσουμε πόσο
γλυκιά άνοιξη είναι ο Χριστός μας για κάθε πιστό που δεν Τον πλησιάζει
αυτές τις ημέρες των Παθών, μόνο και μόνο για να συγκινηθεί λιγάκι μαζί
Του -εξάλλου λίγη συγκίνηση την έχουν ανάγκη οι άνοστες μέρες μας. Αλλά
έρχεται στον λατρευτό Νυμφίο, για να ενωθεί μαζί Του μέσα σ’ ένα
μυστηριακό και μυστικό αρραβώνα της «αιωνιζούσης ζωής και βασιλείας»,
μέσα σ’ ένα γαμήλιο γλέντι, που αρχίζει σε κάθε Θεία Λειτουργία και δεν
τελειώνει ποτέ.
Ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου χοροστατούντος του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Χριστοδούλου, όπως μαγνητοσκοπήθηκε το 2003 στη Μητρόπολη Αθηνών.
Έκδοση της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.