Αδύνατο να σωθούμε μόνοι μας!

Όταν συνήλθε κάπως από την έκπληξή του, τον ξαναρώτησε:
- Σε παρακαλώ, γέροντα, μια και γνωρίζεις όλες τις σκέψεις μου, πες μου: Από πού ήρθε αυτός ο λογισμός; Από μένα γεννήθηκε ή ήρθε από αλλού;

-Απ’ τον διάβολο γεννήθηκε, που ήθελε να διαστρέψει τη σωστή σου άποψη και να σου δημιουργήσει σύγχυση. Αλλά καλά έκανες και τον φανέρωσες αμέσως, γιατί αλλιώς θα χωνόταν βαθιά μέσα στην καρδιά σου και δύσκολα θα ξερριζωνόταν. Ο άνθρωπος, βλέπεις, έχει τους φυσικούς του λογισμούς, με τους οποίους διακρίνει τι πρέπει να κάνει και τι όχι. Έχει όμως και δυο λογιών ακόμα λογισμούς, που τον διατάζουν: Τους δαιμονικούς (πονηρούς) και τους αγγελικούς (αγαθούς). Πρέπει λοιπόν να εξετάζει προσεκτικά όλους τους λογισμούς που μπαινοβγαίνουν στον νου του, να ξεχωρίζει αυτούς που του βάζει ο πονηρός και να τους διώχνει. Αυτό όμως μπορεί να το κάνει μόνο όταν έχει νου καθαρό και αμέριμνο. Ο νους που είναι θολωμένος απ’ τις πολλές βιοτικές φροντίδες και σκοτισμένος απ’ τις απολαύσεις και τις ηδονές, εύκολα γλιστράει στο κακό, μη μπορώντας να ξεχωρίσει το ψωμί από την πέτρα. Αυτός ποτέ δεν μπορεί να νιώσει τι λογής είναι τα έργα του, καλά ή πονηρά, γιατί ο σατανάς εύκολα τον ξεγελάει. Το γλυκό απ’ το πικρό δεν μπορεί να το ξεχωρίσει. Ανακατεύει άκριτα το μέλι με τ’ αψίνθι... Και ποιος μπορεί να φάει τέτοιο παρασκεύασμα;

- Μα τότε... ποιος μπορεί λοιπόν να σωθεί; ρώτησε μισοαπελπισμένος ο άρχοντας.

- Άκουσε, παιδί μου... Ναι, είναι αδύνατο να σωθούμε μόνοι μας. Αλλά ο Θεός τα πάντα μπορεί να κάνει για τη σωτηρία μας. Βλέπεις ότι πολλοί άνθρωποι, μολονότι προσφέρουν δώρα και υπηρεσίες στον επίγειο βασιλιά, με μεγάλη δυσκολία πετυχαίνουν αυτό που του ζητάνε. Άλλοι πάλι, χωρίς να του προσφέρουν τίποτα, κερδίζουν τη συμπάθεια και τη βοήθειά του. Έτσι και ο Θεός· άλλους δοξάζει για τα έργα τους, άλλους ελεεί για τη βαθιά τους μετάνοια και άλλους σπλαχνίζεται χάρη στις πρεσβείες των αγίων Του. Πολλούς πάλι τους χτυπάει και τους παιδεύει εδώ, ενώ εκεί τους χαρίζει την αιώνια μακαριότητα, φτάνει να μη γογγύσουν για όσα υποφέρουν.

Ένας ασκητής επίσκοπος: Όσιος Νήφων επίσκοπος Κωνσταντιανής, έκδ. Ι.Μ. Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής, σ. 255-6.