Η ευγνωμοσύνη μας προς τους αθέους!

Τα βιβλία που διατυπώνουν αθεϊστικές απόψεις βρίσκονται σήμερα στην κορυφή της λίστας των ευπώλητων, ενώ όλο και περισσότεροι είναι οι αναγνώστες που φαίνεται ότι τα προτιμούν. Όσοι διαφωνούν προσπαθούν να πολεμήσουν το επιστημονικό δόγμα με το θρησκευτικό δόγμα. Ίσως, όμως, θα ήταν προτιμότερο να επικαλεσθούν την εμπειρία του ζωντανού Θεού, η οποία μπορεί να μην επιδέχεται απόδειξη, για όσους όμως αφιερώνουν τη ζωή τους σ' αυτήν είναι αδιάψευστη και αδιαμφισβήτητη. (...)

Η όλη συζήτηση μεταξύ αυτού που ονομάστηκε "νέο-αθεϊσμός" και της παραδοσιακής Χριστιανοσύνης χρειάζεται κάποιες βασικές παρατηρήσεις. Πρώτον, είναι σαφές ότι ο κόσμος είναι απείρως πολυπλοκότερος απ' όσο οι επιστήμονες ή οι θεολόγοι μπορούν να φανταστούν, και πολύ περισσότερο να περιγράψουν. Από την αλληλεπίδραση μεταξύ ύλης και ενέργειας μέχρι την ποικιλία των μυστικών εμπειριών, η πραγματικότητα στην πληρότητά της απλώς δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή, είτε από τον ανθρώπινο νου είτε από τη θρησκευτική διαίσθηση. Να γιατί οι μεγάλοι θεολόγοι της Εκκλησίας πάντοτε υποστήριζαν ότι ο Θεός είναι πέρα απ' την ύπαρξη, πέρα από κάθε αντίληψη που θα μπορούσαμε να έχουμε γι' Αυτόν (εξ ου και η σημασία της Ορθόδοξης "αποφατικής θεολογίας", η οποία μόνη οδηγεί στην αληθινή γνώση του Θεού).

Και τότε, γίνεται φανερό ότι οι άθεοι, εξ ορισμού, αρνούνται κάτι για το οποίο δεν γνωρίζουν τίποτε. Υποθέτουν, λανθασμένα, ότι αν αυτοί δεν έχουν επαληθεύσιμη γνώση περί του Θεού, δεν μπορεί να έχει και κανένας άλλος. Αυτό το συμπέρασμα θεμελιώνεται στην πεποίθηση ότι η γνώση μπορεί να αποκτηθεί μόνο μέσα από την επιστημονική έρευνα. Και πράγματι, η επιστήμη είναι το μοναδικό μέσον για να καταλάβουμε την εμπειρική πραγματικότητα. Το ζήτημα όμως είναι ότι, εμπειρική, υπάρχει μία Πραγματικότητα, στην οποία δεν έχει πρόσβαση η ορθολογική, επιστημονική έρευνα. Ωστόσο, και αυτή η Πραγματικότητα μπορεί να γίνει γνωστή ακόμη και μεθεκτή από τον άνθρωπο εκείνο που την προσεγγίζει με έναν συγκεκριμένο τρόπο, με μια συγκεκριμένη προοπτική και διάθεση.

Πράγματι, αυτόν τον θεό που οι άθεοι αρνούνται, ίσως θα έπρεπε να τον αρνούνται και οι ενσυνείδητοι Χριστιανοί -να τον απορρίπτουν ως σκέτη καρικατούρα. (...)

Αληθινά, δεν θα έπρεπε καθόλου να μας προβληματίζει το γεγονός ότι αυτοί οι "νέο-άθεοι" αποκτούν δημοσιότητα, έστω κι αν το κίνητρο πίσω από κάποια έργα τους είναι να δημιουργήσουν σκάνδαλο, να "σπάσουν" τα ταμπού και να δρέψουν τα κέρδη. Στην πραγματικότητα, θα έπρεπε να νιώθουμε ευγνωμοσύνη για την απήχηση που έχουν. Μας αναγκάζουν να κάνουμε μια γερή και εις βάθος έρευνα για το ποια είναι η δική μας αντίληψη για τον Θεό και να αναρωτηθούμε μήπως αυτή η αντίληψη, αυτή η πολύτιμη εικόνα που κάποτε κρατάει από τα παιδικά μας χρόνια, είναι "πολύ μικρή" για Κείνον. Και αν κάτι τέτοιο συμβαίνει, τότε άθελά μας τοποθετούμαστε στο στρατόπεδο των απίστων. Ευθυγραμμιζόμαστε με τους κατ' εξοχήν αθέους, τους οποίους απορρίπτουμε. Διότι, στην περίπτωση αυτή, πιστεύουμε σ' ένα θεό ή σε κάποιους θεούς δικής μας κατασκευής μάλλον παρά στον Θεό που αποκαλύπτει τον Εαυτό Του εν Χριστώ Ιησού ως Δημιουργό και Λυτρωτή. "Ούτος εστιν ο αληθινός Θεός και αιώνιος ζωή" μας λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης (Α' Ιω. 5:20), ο οποίος ενσαρκώνει άπειρη δύναμη και δόξα, φιλανθρωπία και αγάπη.

π. Ιωάννης Μπρεκ, Στα χέρια του Θεού: Κείμενα πίστης και ελπίδας,
εκδ. Εν πλω, σ. 111-17