Η αγάπη ως υπέρβαση της δικαιοσύνης

Με την Ευαγγελική περικοπή που είναι παρμένη από την επί του Όρους ομιλία του Κυρίου μας (αναγιγνώσκεται την Κυριακή Β' Λουκά), η μητέρα μας Εκκλησία μάς βοηθά να προσεγγίσουμε μια σπουδαία αλήθεια, η οποία μπορεί να διαποτίζει όλες τις δραστηριότητες της καθημερινής μας ζωής. Η αλήθεια που αποκαλύπτεται ως πραγματικότητα και δυνατότητα αληθινής ζωής, είναι ότι κριτήριο της αγάπης μας στον Θεό είναι το πρόσωπο του κάθε συναθρώπου μας.

Ακούσαμε κατ' αρχήν τον Κύριο να μας λέει: «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως.» Δηλαδή όπως θέλετε να σας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι έτσι να φέρεστε κι εσείς σ' αυτούς.

Η δικαιοσύνη
Μπορούμε να πούμε ότι η απόδοση των ίσων συνιστά και την αρχή της δικαιοσύνης. Με απλά λόγια όταν θέλουμε να μας αγαπούν οι άλλοι, έτσι και εμείς πρέπει να αγαπούμε τους συνανθρώπους μας. Εάν δεν θέλουμε να μας αδικούν ούτε κι εμείς δεν πρέπει να τους αδικούμε. Αυτήν την αρχή τη συναντούμε στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης.

Η υπέρβαση της αγάπης
Ο Χριστός όμως μέσα από την όλη παιδαγωγική του προσέγγιση προχωρεί πολύ πιο πέρα τονίζοντας τη μεγάλη σημασία της αγάπης. Και ακριβώς μέσα από την αλήθεια του Ευαγγελίου μας μπορούμε να διαπιστώσουμε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η αγάπη είναι εκείνη που υπερβαίνει την ανθρώπινη δικαιοσύνη. Με τη δυναμική της φθάνουμε σε τέτοια ύψη όπου μπορούμε να αγαπούμε ακόμη και τους εχθρούς μας. Όταν μισούμε αυτόν που μας αγαπά, αυτό μπορεί να θεωρηθεί σαν μια παρά φύσιν κατάσταση. Όταν αγαπούμε αυτόν που μας αγαπά, αυτό εντάσσεται μέσα στη σφαίρα του φυσικού. Το να αγαπούμε όμως αυτόν που μας εχθρεύεται και μας καταδιώκει και μας κυνηγά, αυτό μπορεί να θεωρείται σαν μια υπέρ φύσιν ζωή. Σ' αυτή λοιπόν τη ζωή μάς οδηγεί η αγάπη του Κυρίου μας. Ο ίδιος ο Χριστός τονίζει: «Και αν αγαπάτε εκείνους που σας αγαπούν τι σπουδαίο κάνετε; Και οι κακοί αγαπούν εκείνους που τους αγαπούν. Και αν κάνετε το καλό σ' εκείνους που σας κάνουν καλό τι σπουδαίο κάνετε; Και οι κακοί το ίδιο κάνουν.» Στη συνέχεια τονίζει ότι πρέπει να μοιάζουμε στον Θεό Πατέρα μας που είναι οικτίρμων και αγαπά όλους τους ανθρώπους.

Επομένως η δικαιοσύνη του Θεού ξεπερνά εκείνη των ανθρώπων και ταυτίζεται με την αγάπη και τη φιλανθρωπία. Την ταύτιση αυτή τονίζει πολύ εμφαντικά ο μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας μας Νικόλαος Καβάσιλας ο οποίος αναφέρει ότι «δικαιοσύνην λέγοντες (εννοούμεν) την ενθεωρουμένην τοις μυστηρίοις σοφίαν του Θεού και φιλανθρωπίαν...» Αυτήν τη δικαιοσύνη του Θεού εγκολπώθηκαν στη ζωή τους οι Άγιοι της Εκκλησίας μας που λάμπουν τώρα στο Ορθόδοξο Χριστιανικό στερέωμα και καθοδηγούν με ασφάλεια τη ζωή μας. [...] Με το ισχυρό παράδειγμά τους μας δίνουν τη δυνατότητα να ιχνηλατήσουμε διόδους αληθινής ζωής που παραπέμπουν στην αιώνια αγάπη του Κυρίου και Θεού μας.

Αγαπητοί αδελφοί, με τα επαναστατικά μηνύματα που μας αποκαλύπτει η περικοπή τροφοδοτείται η ψυχή του ανθρώπου για να ακολουθήσει την πραγματική δικαιοσύνη του Θεού και όχι εκείνη των ανθρώπων που ιδιαίτερα σήμερα βλέπουμε να μας οδηγεί σε χρεοκοπίες και πνευματικά ελλείμματα. Στην προοπτική αυτή η αναζήτηση της δικαιοσύνης κινείται στις συχνότητες της εντολής του Κυρίου μας «αγαπάτε τους εχθρούς υμών».

Πηγή: Άγιος Δημήτριος: Ορθόδοξο χριστιανικό έντυπο πνευματικής οικοδομής, έκδ. Ι.Ν. Αγ. Δημητρίου Ακροπόλεως, 3/10/2010.