Η συγχώρηση πάνω από όλα τα «πρέπει»

ΤΟ ΑΣΥΓΧΩΡΗΤΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑ

Η Ηρώ φαινόταν και συμπεριφερόταν σαν μία «τυπική» παπαδιά, παρόλο που ο άνδρας της ήταν υπάλληλος της Ιζόλα. Ήταν ελκυστική μ' έναν πολύ επιφυλακτικό τρόπο. Βαφόταν πολύ λίγο, αλλά με έναν τρόπο, που δεν ήταν ούτε φυσικός, ούτε «σικ», αλλά απλώς άχαρος. Παρά το γεγονός ότι είχε όλες τις φυσικές δυνατότητες να φαίνεται όμορφη, έδειχνε πως η ίδια δίσταζε να αφήσει την ομορφιά της να φανεί. Μια φορά που κοιταζόταν στον καθρέφτη, η μητέρα της, της είπε επιτιμητικά: «Ποιος νομίζεις ότι θα σταματούσε να κοιτάξει εσένα;». Η λέξη «ματαιοδοξία» είχε μία τρομακτική ηχώ στη σκέψη της και γι' αυτό όποτε άφηνε την ομορφιά της να φανεί, αισθανόταν ένοχη. «Δεν πρέπει να χαίρεσαι τον εαυτό σου». Αυτό τριγυρνούσε διαρκώς στο μυαλό της. Κατά τον άνδρα της, η Ηρώ δεν ήταν «καλή» νοικοκυρά, αλλά τη θεωρούσε άριστη σ' όλα τ' άλλα. Ήταν μία καλή μητέρα, μία αφοσιωμένη σύζυγος, μία πιστή και ιδανική σύντροφος. Για όλα αυτά, ο Ιάσων την αγαπούσε παράφορα.

Ο Ιάσων ήταν ένας ιεραπόστολος μεταμορφωμένος σε υπάλληλο της Ιζόλα. Η λέξη που κυριαρχούσε στο λεξιλόγιό του ήταν το «πρέπει». Ζούσε τη ζωή του με μια πουριτανική διάθεση και, όπως και η Ηρώ, ήταν κι αυτός σκληρός τόσο με τον εαυτό του όσο και με τους άλλους. Ο Ιάσων είχε αρκετά χαρίσματα, αλλά δεν είχε καταφέρει να τα χαρεί, επειδή συνέχεια βασάνιζε τον εαυτό του γιατί δεν ήταν καλύτερος απ' αυτό που ήταν. Ήταν υπομονετικός, τρυφερός και έπαιζε με πολύ κέφι με τα παιδιά του, αλλά νόμιζε ότι έπρεπε να είναι τέλειος γονιός και όταν διαπίστωνε ότι δεν ήταν, καταλαμβανόταν από απελπισία.

Ένα από τα πολλά του «πρέπει» κόντεψε να γίνει αιτία να καταστραφεί ο γάμος του. Αισθανόταν ότι έπρεπε να λέει στη γυναίκα του ό,τι του συνέβαινε. Ο Ιάσων αναγκαζόταν να πηγαίνει συχνά σε διάφορα μέρη της χώρας για δουλειές της εταιρείας. Είναι γεγονός, ότι οι άνδρες που ταξιδεύουν πολύ, είναι άταχτοι. Ίσως αυτό να είναι μια γενίκευση αλλά δεν είναι τόσο ανακριβής.

Στους συζύγους που απομακρύνονται συχνά και για μεγάλα διαστήματα από τις συζύγους τους και τις οικογένειές τους, οι άλλες γυναίκες φαίνονται όλο και πιο ελκυστικές. Παρόλες τις ιεραποστολικές του τάσεις, ο Ιάσων δεν αποτελούσε εξαίρεση σ' αυτό. Πολλές φορές, όταν έλειπε απ' το σπίτι του, είχε την επιθυμία να κάνει έρωτα με μια άλλη γυναίκα, αλλά στα πέντε χρόνια που ταξίδευε, δεν είχε ενδώσει ποτέ σ' αυτήν. Αντίθετα είχε αναπτύξει έναν αμυντικό μηχανισμό, που τον προφύλαγε από κάθε επιθυμία ερωτική ή μη ερωτική. Κάποτε βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη μ' ένα συνάδελφο και χωρίς να το καταλάβει, γνωρίσθηκαν με δύο νεαρές γυναίκες σε μία ταβέρνα και μέθυσαν. Η βραδιά κατέληξε σε μια ερωτική περιπέτεια. Καθ' όλη τη διάρκεια της επιστροφής στην Αθήνα, τον Ιάσωνα τον τιμωρούσε το «πρέπει» του. Και καθ' όλη τη διάρκεια της επόμενης εβδομάδος, τον βασάνιζε ο φόβος ότι μπορεί να είχε αρπάξει κάποιο αφροδίσιο νόσημα. Όταν μετά από την πάροδο κάποιου χρόνου διαπίστωσε ότι αυτό δεν είχε συμβεί, αισθάνθηκε υποχρεωμένος να εξομολογηθεί και ο εξομολόγος που διάλεξε ήταν η Ηρώ.

- «Ιάσων, πώς τόλμησες να κάνεις ένα τέτοιο πράγμα σε μένα; Μετά από τόσα χρόνια γάμου πώς μπόρεσες να προδώσεις κι έμενα και τα παιδιά;» Τα δάκρυα της Ηρώς είχαν αρχίσει να τρέχουν ποτάμι καθώς έλεγε αυτά τα λόγια. Ο Ιάσων προσπάθησε να την παρηγορήσει βάζοντας το χέρι του γύρω απ' τους ώμους της, αλλά η Ηρώ ήταν απλησίαστη.

Η Ηρώ ήξερε ότι o παπάς της ενορίας της δεν ενέκρινε τα διαζύγια, αλλά πίστευε ότι θα της έδινε τη συμπαράσταση ποy ζητούσε. Την ημέρα, μετά απ' την εξομολόγηση του Ιάσωνα, η Ηρώ αποφάσισε να πάρει διαζύγιο, αλλά ήθελε να το συζητήσει πρώτα με τον παπά της ενορίας της, πριν αρχίσει να ξοδεύει χρήματα στους δικηγόρους. Η πρώτη έκπληξη της Ηρώς ήταν ότι ο παπάς δεν έδειξε καμία έκπληξη με το αμάρτημα του Ιάσωνα. Την άκουσε προσεκτικά, αλλά δεν είπε ότι αυτό που έκανε ο Ιάσων ήταν κάτι το τρομερό.

- «Καταλαβαίνω ότι είσαστε αρκετά ενοχλημένη απ' όλο αυτό το επεισόδιο» της είπε, «αλλά δεν ξέρω τι νομίζετε ότι μπορώ εγώ να κάνω». Η Ηρώ τα έχασε. Περίμενε από τον παπά την έκφραση μιας ιερής αυτοδικαιωτικής αγανακτήσεως, αλλά σκέφθηκε, ότι ίσως ο παπάς νόμιζε ότι και αυτή ήταν εξίσου άπιστη.

- «Πάτερ, ο Ιάσων είναι ο μόνος άνδρας με τον όποιο έχω κάνει έρωτα. Συμφωνήσαμε ότι αυτό θα ήταν μια ιερή σύμβαση που δε θα έπρεπε να παραβούμε ποτέ. Ο έρωτας είναι κάτι ιερό, που ο Ιάσων δεν σεβάστηκε. Παρέβη τη συμφωνία που κάναμε και έτσι κατάστρεψε τον γάμο μας. Εγώ θα πάρω διαζύγιο». Και λέγοντας αυτά σκέφτηκε ότι τώρα ο παπάς θα είχε αντιληφθεί τη σοβαρότητα της καταστάσεως και της αμαρτίας του Ιάσωνα.

- «Υπάρχει κανένας άλλος λόγος που θέλετε να πάρετε διαζύγιο;»

- «Όχι, και αυτό είναι το τρομερό. Ο Ιάσων είναι ένας θαυμάσιος σύζυγος. Γιατί να πάει να κάνει αυτό το πράγμα και να καταστρέψει έναν όμορφο γάμο;» 

- «Τον αγαπάτε ακόμη;» 

Η Ηρώ δεν περίμενε αυτή την ερώτηση. Στο μυαλό της είχε αποφασίσει ότι είχε τελειώσει η σχέση της με τον Ιάσωνα και ότι η αγάπη της γι' αυτόν είχε πεθάνει. Τώρα όμως που ο παπάς τής είχε κάνει αυτή την ερώτηση, δυσκολευόταν να πει ότι δεν αγαπούσε τον άνδρα της.

- «Φαντάζομαι ότι τον αγαπώ, αλλά δεν μπορώ να συνεχίσω να τον αγαπώ μετά απ' αυτό που έκανε».

- «Ακούστε, στην πνευματική μας παράδοση η συγχώρηση είναι κάτι πολύ πιο ισχυρό και πιο σημαντικό απ' όλα τα "πρέπει". Αν δεν υπήρχε αυτό, εγώ και η παπαδιά μου θα είχαμε χωρίσει πριν από πάρα πολλά χρόνια».

- «Το ξέρω, αλλά δεν μπορώ να έχω εμπιστοσύνη στον Ιάσωνα πια. Αν το έκανε μία φορά θα το ξανακάνει.»

-«Και πώς μπορείτε να είστε τόσο σίγουρη;»

-«Μα αυτό που έκανε ο Ιάσων, δείχνει ότι κάτι δεν πάει καλά μέσα του. Αν ήταν στα καλά του δεν θα έκανε τέτοιο πράγμα».

Ο παπάς είδε ότι η συμβουλευτική του τακτική δεν ήταν αποτελεσματική, στην προσπάθεια του να βοηθήσει την Ηρώ. Γι' αυτό, διάλεξε να συνεχίσει με έναν τρόπο πιο διδακτικό.

- «Θυμάμαι, όταν μεγάλωνα στο χωριό μου, συνήθιζα να παρατηρώ τις χήνες και μου είχε κάνει εντύπωση ότι ζευγάρωναν μόνο μία φορά. Όταν ο χήνος πέθαινε, η χήνα δεν ξαναζευγάρωνε. Δεν πιστεύω ότι οι άνθρωποι είναι έτσι. Δεν πιστεύω ότι η μοναδική ερωτική περιπέτεια του συζύγου σας, σημαίνει ότι του συμβαίνει κάτι το τρομακτικό. Απλώς, σε μια δύσκολη στιγμή η αντίστασή του στον πειρασμό χαλάρωσε». 

- «Αλλά ακόμα υπάρχει ένα μεγάλο μαύρο στίγμα που δεν ξεπλένεται», είπε ή Ηρώ. 

- «Δηλαδή, λέτε ότι ο σύζυγός σας έχει πράξει το ασυγχώρητο αμάρτημα;» 

- «Ακριβώς!»

Ο παπάς ξαναχρησιμοποίησε τη διδακτική του τακτική. 

- «Η ιδέα του ασυγχώρητου αμαρτήματος είναι δημιούργημα του άνθρωπου και όχι του Θεού. Οι άνθρωποι, πολλές φορές, το βρίσκουν δύσκολο να συγχωρήσουν μία συμπεριφορά, που στην πραγματικότητα φοβούνται ότι μπορεί να ενθαρρύνει ανάλογη δική τους διάθεση. Ο Θεός της χριστιανικής αποκαλύψεως είναι ένας Θεός που είναι πάντοτε ανοικτός και έτοιμος να συμφιλιωθεί με τα παιδιά του».

- «Τώρα βάζετε το βάρος της σωτηρίας αυτού του γάμου σε μένα», διαμαρτυρήθηκε η Ηρώ.

- «Απ' αυτά που μου έχετε πει, φαίνεται ότι ο σύζυγός σας θέλει να συνεχισθεί ο γάμος σας. Έτσι δεν είναι;»

Η Ηρώ κούνησε το κεφάλι της καταφατικά κοιτάζοντας το πάτωμα αφηρημένα.

- «Λοιπόν, αν σωθεί η σχέση σας με τον σύζυγό σας, αυτό θα εξαρτηθεί από τη δική σας θέληση να δείτε τη συμπεριφορά του σαν μία απομονωμένη και μοναδική περίπτωση και όχι σαν κάτι που είναι έκφραση ενός βασικού στοιχείου της προσωπικότητάς του». 

Ο παπάς ένιωσε ότι είχε προχωρήσει πιο γρήγορα απ' ό,τι μπορούσε να παρακολουθήσει η Ηρώ, γι' αυτό είπε: «Ίσως να αισθάνεστε ότι αυτό το επεισόδιο του συζύγου σας ήταν η αρχή του τέλους του γάμου σας και ότι θέλετε να προφυλάξετε τον εαυτό σας από τους πόνους μιας πολύχρονης συζυγικής αρρώστιας, που στο τέλος θα καταλήξει οπωσδήποτε στον θάνατο». 

- «Ίσως έχετε δίκιο. Πίστευα ότι ένας καρκίνος είχε έλθει στον γάμο μας και δεν ήθελα να ζήσω την οδύνη του για πολύ καιρό. Θα ήταν λιγότερος πόνος αν δίναμε γρήγορα ένα τέλος». 

- «Αυτό που βλέπω», συνέχισε ο παπάς, «είναι ότι είστε παντρεμένη μ' έναν άνδρα και όχι με κανένα χήνο. Αν ο σύζυγός σας ήταν χήνος, η διάγνωσή σας θα ήταν σωστή. Ευτυχώς δεν είναι».

- «Δηλαδή οι άνδρες είναι ζωηροί από τη φύση τους;» ρώτησε η Ηρώ.

- «Όσο είναι και οι γυναίκες», απάντησε ο παπάς χωρίς δισταγμό.

- «Εγώ δεν επιθύμησα να έχω ερωτικές σχέσεις κανέναν άλλο έκτος απ' τον Ιάσωνα». 

- «Δεν σας πιστεύω», απάντησε ο παπάς. Αν μία τέτοια ανταπόκριση είχε έλθει από κάποιον άλλο, η Ηρώ θα νόμιζε ότι τη χαρακτήριζαν σαν μία γυναίκα ελευθερίων ηθών, αλλά το ύφος του παπά ήταν γεμάτο αποδοχή.

- «Εννοώ πως όταν ήμουν μικρότερη, σαν φοιτήτρια ίσως να είχα τέτοιες σκέψεις, αλλά όχι απ' τον καιρό που γνώρισα τον Ιάσωνα». Η φωνή της Ηρώς υψώθηκε. 

- «Ακόμα δεν σας πιστεύω». 

- «Νομίζετε ότι ακόμη και τώρα έχω ερωτικές επιθυμίες για άλλους άνδρες;» 

- «Ακριβώς». 

- «Μα γιατί το λέτε αυτό;» 

- «Γιατί είστε γυναίκα και όχι χήνα». 

Η Ηρώ γέλασε λίγο και αισθάνθηκε κάπως καλύτερα. «Δεν περίμενα ποτέ να μάθω τέτοια πράγματα από έναν πνευματικό».

- «Είστε τώρα έτοιμη για μια ωριμότερη αντιμετώπιση του προβλήματος;»

- «Ναι, τι να κάνω με τον Ιάσωνα;»

- «Θα θέλατε να τον τιμωρήσουμε;»

- «Δηλαδή να γλιτώσει έτσι, χωρίς συνέπειες;»

- «Εγώ νομίζω ότι θα πρέπει να πάτε στο σπίτι σας και να φτειάξετε για τον σύζυγό σας το πιο αγαπημένο του φαγητό, ή να του τηλεφωνήσετε και να κανονίσετε να βγείτε μαζί έξω το βραδάκι και αν αισθάνεστε την ανάγκη να κλάψετε για όσα έγιναν, κλάψτε πριν έλθει εκείνος».

- «Ίσως τα κάνω και τα δύο».

Όταν σηκώθηκε η Ηρώ να φύγει, ο παπάς παρατήρησε ότι η Ηρώ ήταν μία πραγματικά όμορφη γυναίκα και σκέφθηκε, ότι ευτυχώς που και αυτός ήταν άνθρωπος και όχι χήνος.

Πηγή: π. Φιλόθεος Φάρος - π. Σταύρος Κοφινάς, Ο γάμος, εκδ. «Ακρίτας»

Αποδελτίωση: Άπαντα Ορθοδοξίας (22/2/2012)