Όταν πιεις το ποτήρι της υπομονής μέχρι το κατακάθι...

ΔΙΚΑΙΟΣ ΙΩΒ Ο ΠΟΛΥΑΘΛΟΣ (6 Μαΐου)

Ο δίκαιος Ιώβ καταγόταν από την αρχαία πόλη Αυσίτιδα, που βρισκόταν στην Αραβία, κοντά στην σημερινή Δαμασκό. Είναι γνωστός για την θαυμαστή υπομονή του στους πειρασμούς και τις θλίψεις που αντιμετώπισε, καθώς επίσης γνωστή είναι και η φράση ιώβειος υπομονή, που δηλώνει την μεγάλη υπομονή στις δυσκολίες και τα λυπηρά της ζωής. Ευλογήθηκε πλούσια από τον Θεό με υλικά αγαθά, αλλά και διά της τεκνοποιΐας, αφού είχε επτά γυιους και τρεις θυγατέρες. Επέτρεψε όμως ο Θεός να πεθάνουν όλα μαζί τα παιδιά του, να χάσει όλα του τα υλικά αγαθά και στη συνέχεια να προσβληθεί από ανίατη ασθένεια, που ταλαιπωρούσε όλο του το σώμα. Οι πληγές του ήταν γεμάτες πύο, μύριζαν άσχημα και τον πονούσαν και γι’ αυτό τις έξυνε με ένα όστρακο καθισμένος «επί κοπρίας» μακριά από το σπίτι του και τους ανθρώπους. Όμως, παρά την μεγάλη του θλίψη και τον σωματικό του πόνο, συνέχισε να δοξολογεί τον Θεό. 

Στη γυναίκα του, που τον προέτρεψε να βλασφημήσει τον Θεό και να δώσει τέλος στην ζωή του, απάντησε: «γιατί μίλησες έτσι σαν μία ανόητη γυναίκα; εάν δεχθήκαμε τα αγαθά από τον Θεό, τα κακά δεν θα τα υπομείνουμε;». «Ο Κύριος έδωκεν, ο Κύριος αφείλετο· ως τω Κυρίω έδοξεν, ούτω και εγένετο· είη το όνομα του Κυρίου ευλογημένον εις τους αιώνας».

Κάποια στιγμή, βέβαια, συνομιλώντας με τους τρεις φίλους του που τον επισκέφθηκαν, λόγω του αβάσταχτου πόνου του, εξέφρασε κάποια παράπονα στον Θεό, αλλά μετενόησε και ο Θεός τον συγχώρεσε. Οι πειρασμοί έγιναν αφορμή να λάμψει η αρετή του Ιώβ και να ευλογηθεί περισσότερο απ’ ό,τι πριν τη δοκιμασία, αφού αξιώθηκε να δει τη δόξα του Θεού και να αποκτήσει άλλα παιδιά και περισσότερα αγαθά από όσα είχε προηγουμένως.

Ο βίος και η πολιτεία του πολυάθλου Ιώβ μας δίνουν την αφορμή να τονίσουμε τα ακόλουθα.

Πρώτον. Οι πειρασμοί δεν προέρχονται από τον Θεό, αλλά από τα πάθη, τα λάθη και τις αμαρτίες των ανθρώπων και από τον διάβολο. Ο Θεός είναι απείραστος και δεν πειράζει κανέναν. Επιτρέπει όμως τους πειρασμούς για να δοκιμασθεί η ελευθερία του ανθρώπου, για να αφυπνισθεί από τον λήθαργο της αμαρτίας και να υποκινηθεί στον αγώνα για την κάθαρση από τα πάθη, ούτως ώστε να μπορέσει να αποκτήσει κοινωνία με τον Θεό. Στους αγίους επιτρέπει ο Θεός τους πειρασμούς για να λάμψει η αρετή τους και για να καταστούν πρότυπα των πειραζομένων και παράδειγμα προς μίμηση.

Η υπομονή είναι δώρο του Θεού και δίδεται σε εκείνους οι οποίοι αγωνίζονται να την αποκτήσουν δείχνοντας υπομονή στους πειρασμούς και τις δυσκολίες της ζωής. Άλλωστε χωρίς την δύναμη και την Χάρη του Θεού κανείς δεν μπορεί να αντέξει τους πειρασμούς μέχρι το τέλος. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με όλα τα χαρίσματα τα οποία χορηγεί ο Θεός. Όσοι αγαπούν την προσευχή και προσπαθούν να προσεύχονται συνεχώς και αδιαλείπτως, αυτοί λαμβάνουν από τον Θεό το χάρισμα της αδιάλειπτης καρδιακής προσευχής. Σε εκείνους οι οποίοι έχουν ευαίσθητη καρδιά και προσπαθούν να δείχνουν αγάπη σε όλους, ιδιαίτερα δε στους πονεμένους, τους φτωχούς, τους ασθενείς κ.λπ., τους χορηγείται το χάρισμα της τέλειας αγάπης κ.ο.κ. Ο π. Παΐσιος έλεγε, με τον δικό του χαρακτηριστικό τρόπο, ότι προσευχόμαστε και παρακαλούμε τον Θεό να μας δίνει υπομονή, αγάπη, ταπείνωση, μετάνοια κ.λπ., και καλά κάνουμε. Αλλά πώς θα γίνει αυτό; Ο Θεός δεν είναι μπακάλης για να πάρει τη σέσουλα και να μας δώσει ένα κιλό υπομονή, ένα κιλό αγάπη, ένα κιλό ταπείνωση κ.λπ., αλλά επιτρέπει τους πειρασμούς, τις θλίψεις, τις δυσκολίες και τις αποτυχίες, για να ταπεινωθούμε, να δείξουμε υπομονή, αγάπη, να μετανοήσουμε ειλικρινά και τελικά να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε τον σκοπό της ζωής μας, που είναι η θέωση και η σωτηρία.

Δεύτερον. Οι φίλοι του Ιώβ, παρά το ότι είχαν την πρόθεση να τον παρηγορήσουν, εν τούτοις άθελά τους τον στενοχώρησαν και κατά κάποιον τρόπο τον ανάγκασαν να αντιδράσει έντονα και να εκφράσει κάποια παράπονα στον Θεό, όταν του είπαν ότι υποφέρει εξ αιτίας των αμαρτιών του, ενώ στην πραγματικότητα ήταν δίκαιος και ενάρετος. Σίγουρα, εκείνος ο οποίος δεν έχει βιώσει στο «πετσί» του τον πόνο και τη θλίψη, δεν είναι σε θέση να βοηθήσει ουσιαστικά τους πονεμένους και παρά την καλή του πρόθεση είναι δυνατόν να τους κάνει να πονέσουν περισσότερο, αντί να τους παρηγορήσει. Αντίθετα, εκείνος ο οποίος έχει πειρασθεί, αυτός «δύναται τοις πειραζομένοις βοηθήσαι».

Πρέπει να μάθουμε να στηρίζουμε πάντοτε τις ελπίδες μας στον Θεό και από Αυτόν να περιμένουμε δύναμη και παρηγοριά στις θλίψεις, επειδή οι άνθρωποι, ακόμη και αυτοί που μας συμπαθούν, είναι δυνατόν, παρ’ όλη την καλή τους διάθεση, να μας πληγώσουν και να μας απογοητεύσουν. Ο Θεός, που επιτρέπει τις δοκιμασίες και τις θλίψεις, Αυτός δίνει και την δύναμη στον άνθρωπο να τις αντέξει. Περιμένει να δει τον αγώνα του, όπως κάνει ο καλός προπονητής με τον αθλητή και την κατάλληλη στιγμή όταν ο άνθρωπος κοντεύει να αποκάμει, επειδή έχει πιει το ποτήρι της υπομονής μέχρι το κατακάθι, τότε τον επισκέπτεται, τον αγκαλιάζει με την Χάρη Του, του γλυκαίνει τον πόνο, τον δυναμώνει, τον παρηγορεί και τον γεμίζει με πνευματική χαρά και αγαλλίαση.

Αξίζει να μελετούμε συνεχώς τον βίο και την πολιτεία του πολυάθλου Ιώβ, για να διδασκόμαστε και να εμπνεόμαστε από την αυθεντική αγάπη του, την ακλόνητη πίστη του, και την αταλάντευτη ελπίδα του στον Θεό, που ήσαν οι αστείρευτες πηγές από τις οποίες αντλούσε την υπομονή του.

πρωτ. π. Γεώργιος Παπαβαρνάβα

Πηγή: Παρέμβασις (Μάιος 2006), έκδ. Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου.

Υ/γ. Συγχώρησέ μας, Κύριε, που από εγωισμό κι αδυναμία δεν μπορούμε να δεχτούμε την απόσυρση των δώρων σου, ειδικά όσων θεωρούμε ιδιαίτερα πολύτιμα και σημαντικά στη ζωή μας. Συγχώρησέ μας, Κύριε, που τόσο εύκολα σε δοξολογούμε στην προσφορά και τόσο δύσκολα στη δοκιμασία. Δώσε μας τη δύναμη να δεχτούμε το θέλημά Σου, όποιο κι αν είναι αυτό, όσο κι αν διαφέρει απ' το δικό μας κι απ' τα δικά μας όνειρα. Βοήθησέ μας, μέσα από τις δοκιμασίες να αποκτήσουμε απόλυτη πίστη σε Σένα, εμπιστοσύνη στην Αγάπη Σου, την Παντογνωσία Σου και την Παντοδυναμία Σου.